پودر کاکائو
پودر کاکائو (انگلیسی: Cocoa solids)
پس از اینکه کره کاکائو از دانههای کاکائو به دست آمد مواد جامد بسیاری هم به همراه آن وجود دارد که مخلوطی از بسیاری از مواد باقیمانده است، هنگامی که به عنوان یک فراوردهٔ نهایی به فروش میرسد به عنوان پودر کاکائو و گاهی هم کاکائو نامیده میشود، این پودر در مقابل جزء چرب شکلات قرار میگیرد که همان کره کاکائو است، کره کاکائو تشکیل شده از ۵۰٪ تا ۷۵٪ از دانههای کاکائو است و از مشخصات بارز آن ذوب شدن کاکائو در دماهای متفاوت است که میزان درصد کره کاکائو را نشان میدهد
نوشابه یا لیکور کاکائو هم یک فرایند تخمیری از دانههای کاکائوی بو داده است که با کره کاکائو جامد و مواد فلهای دیگر به نسبت معمول طبیعی تلفیق میگردد، شکلات اما کرهٔ کاکائو بیشتر و خالصتری برای تولید نیاز دارد و در نتیجه بهترین و ارزانترین گزینه برای این مورد همان پودر کاکائو است هر چند این عمل در تضاد با اولین استفادههای کاکائو در اروپا است
قبل از اینکه شکلاتهای شیری و همچنین شکلاتهای تیره محبوبیت پیدا کنند، پودر کاکائو به عنوان یک محصول اولیه بود، و کره کاکائو کمی بیش از یک محصول زائد به نظر میرسید، مواد جامد کاکائو که تشکیلدهندهٔ اولیه پودر کاکائو هستند، یکی از غنیترین آنتیاکسیدان فلاوانول میباشد، این مورد عنصری کلیدی در شکلات، شربت شکلات و انواع فراوردههای قندی بر پایهٔ کاکائو میباشد.
خواص دارویی و فواید پودر کاکائو
کاکائو درختی از تیره پنیرکیان که برگهایش ساده و متقابل است و گلهای منظم، کوچک و قرمز رنگی در همه فصلها دارد. میوهاش بسته، زرد رنگ و به اندازه یک خیار و حاوی ۲۵ تا ۴۵ دانه است. میوههای این گیاه را پس از چیدن انبار میکنند تا بپوسد و پس از آن دانهها را جمعآوری میکنند و به مصرف میرسانند؛ معمولاً از آنها پودر کاکائو تهیه میکنند. امروزه بیشتر درخت های کاکائو در نواحی استوایی قاره آفریقا، مخصوصاً ساحل طلا و همچنین در بخشی از آمریکای جنوبی (مخصوصاً در برزیل) کشت می شود. در سراسر جهان از پودر کاکائو، شکلات و دیگر فراورده های به دست آمده از دانه های این گیاه استفاده می کنند. کشور بلژیک بیشترین میزان مصرف سرانه ی کاکائو را دارد. مصرف سرانه ی کاکائو در این کشور ۵/۵ کیلوگرم است؛ یعنی ده برابر میزان مصرف کاکائو در بقیه ی دنیا.
خواص دارویی و فواید پودر کاکائو
- آنتی اکسیدانی قوی : کاکائو مقدار زیادی آنتی اکسیدان دارد. آنتی اکسیدان ها موادی هستند که از تشکیل رادیکالهای آزاد در سلولها جلوگیری میکنند. آنتی اکسیدانها نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند.
- کاهش بروز سکته قلبی : کاکائو باعث کاهش احتمال لخته شدن خون و انسداد رگها می شود که به نوبه خود باعث می گردد احتمال بروز سکته قلبی کاهش یابد.
- سرشار از کربوهیدرات : دانه های کاکائو دارای مقدار زیادی کربوهیدرات می باشند. بیشتر این کربوهیدرات به صورت نشاسته، فیبر محلول و غیر محلول است. تنها بخش اندکی از این کربوهیدرات به صورت قند ساده است.
- مقدار کمی کافئین : دانه های کاکائو دارای مقدار بسیار کمی، به مراتب کمتر از قهوه و چای، کافئین هستند.
- انواع ویتامین : کاکائو دارای مقداری ویتامین A، ویتامین B1، ویتامین B2، ویتامین B3، ویتامین C و ویتامین E است.
- انواع مواد معدنی : کاکائو مقدار زیادی مواد معدنی شامل منیزیم، کلسیم، آهن، روی، مس، پتاسیم و منگنز نیز دارد.
- مقابله با چاقی و دیابت : کاکائو التهاب مربوط به چاقی را محدود کرده و از ابتلا به دیابت پیشگیری میکند. این گفته نتیجه پژوهش محققان دانشگاه پنسیلوانیا است که در European Journal of Nutrition به چاپ رسید. بر خلاف شکلات که به دلیل داشتن کرهی کاکائو یک مادهی غذایی چرب محسوب میشود، پودر کاکائوی بهدست آمده از کاکائوی جامد حاوی کالری، چربی و قند کمی میباشد و در عین حال سرشار از فیبر است. محققان معتقدند که کاکائو میتواند حالت مقاومت به انسولین و مشکلات کبدی را کاهش دهد.
مضرات پودر کاکائو
مصرف زیاد و بیش از اندازه پودر کاکائو باعث بروز برخی عوارض و ناراحتی های زیر خواهد شد :
- تکرر ادرار و يبوست
- کک و مک و کهير
- زياد شدن اسيد اوريک خون
- تپش قلب و بي خوابی
- ناراحتي کبد و اعصاب
- افراد مبتلا به آسم، تپش قلب، تصلب شرائين، کلسترول، نقرس، ديابت، سنگ کليه، هپاتيت روده و رماتيسم مجاز به مصرف کاکائو نمي باشند .
منابع :
ویکی پدیا (Wikipedia)
راسخون (Rasekhoon)
تبیان (Tebyan)